ಪರಿಚಯ :
ಇಂದಿನ ಶಿಕ್ಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗೆ ಸಮಾನ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಸಮನ್ವಯ ಶಿಕ್ಷಣ (Inclusive Education) ಎಂಬ ತತ್ವ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಪಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಎಲ್ಲಾ ವಿಧದ ದಿವ್ಯಾಂಗತೆಳ್ಳ ಮಕ್ಕಳಿಗೂ ಶಿಕ್ಷಣ ದೊರೆಯಬೇಕೆಂಬ ಸದುದ್ದೇಶವನ್ನು ಈ ತತ್ವ ಹೊಂದಿದೆ.
ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ನಾವು ಶ್ರವಣದೋಷವುಳ್ಳ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಮನ್ವಯ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಏನು ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಚರ್ಚಿಸೋಣ.
ಶ್ರವಣದೋಷವೆಂದರೆ ಏನು?:
ಶ್ರವಣದೋಷ ಎಂಬುದು ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ಕೇಳುವಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ತಿಳಿಯುವಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ತೊಂದರೆ. ಇದು ಜನ್ಮಜಾತ ಅಥವಾ ಹಂಗಿನ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿರಬಹುದು. ಕೆಲ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಅಲ್ಪ ಶ್ರವಣದೋಷವಿರಬಹುದು, ಮತ್ತೆ ಕೆಲವರಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಶ್ರವಣಶಕ್ತಿ ಕೊರತೆಯಿರಬಹುದು. ಶ್ರವಣದೋಷವುಳ್ಳ ಮಕ್ಕಳು ಸಂವಹನ, ಭಾಷಾ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ, ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳ築ನೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಅಡಚಣೆಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಶ್ರವಣದೋಷವುಳ್ಳ ಮಕ್ಕಳ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು:
1. ಸಂಭಾಷಣೆಯ ತೊಂದರೆ:ಶ್ರವಣದೋಷವುಳ್ಳ ಮಕ್ಕಳು ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕೇಳಲಾಗದ ಕಾರಣ, ಮಾತು ಕಲಿಯುವುದು ಮತ್ತು ಇತರರೊಂದಿಗೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸುವುದು ಕಷ್ಟಕರವಾಗುತ್ತದೆ.
2. ಭಾಷಾ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ: ಶ್ರವಣದೋಷವುಳ್ಳ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಪದಗಳ ಉಚ್ಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ಶಬ್ದಗಳ ಅರ್ಥವನ್ನು ಗ್ರಹಿಸುವಲ್ಲಿ ತೊಂದರೆಗಳಿರುತ್ತವೆ.
3. ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ: ಇಂತಹ ಮಕ್ಕಳು ಬಹುಸಾರಿಗೆ ಇತರ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆತುಹೋಗಲಾಗದೆ ಒಂಟಿತನವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ.
4. ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದ ಕೊರತೆ:ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳಲಾಗದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವರು ತಮ್ಮನ್ನೇ ಅವಮಾನಿತವೆಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಶ್ರವಣದೋಷವುಳ್ಳ ಮಕ್ಕಳ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು:
1. ಸಂವಹನದ ಪರ್ಯಾಯ ವಿಧಾನಗಳು:
ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಾತಿನ ಭಾಷೆ ಅವಶ್ಯಕವಾಗದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಕಲಿಕೆಯು ನಡೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ:
* ಸೈನು ಭಾಷೆ (Sign Language)
* ಲಿಪ್ ರೀಡಿಂಗ್ (ಬಾಯಿಯ ಚಲನೆ ನೋಡಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಕೌಶಲ್ಯ)
* ದೃಶ್ಯ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು
2. ವಿಶೇಷ ಸಹಾಯಕ ಸಾಧನಗಳು:
ಇಂತಹ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಕಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ ನೆರವಾಗುವ ಸಾಧನಗಳು ಬಹಳ ಅಗತ್ಯ:
* Hearing Aid (ಶ್ರವಣ ಯಂತ್ರ)
* FM Systems (ಶಿಕ್ಷಕರ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಮಕ್ಕಳ ಕಿವಿಗೆ ತಲುಪಿಸುವ ಸಾಧನ)
* ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಆಧಾರಿತ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ಗಳು ಮತ್ತು ವಿಡಿಯೋ ಪಾಠಗಳು
3. ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಶ್ರವಣದೋಷವುಳ್ಳ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ನೀಡಬಹುದಾದ ಬೆಂಬಲ:
- ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮೊದಲ ಬೇಂಚಿನಲ್ಲಿ ಕುಳ席ಸಿ ಶಿಕ್ಷಕರ ಬಾಯಿಯನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಾಣುವಂತಿಡುವುದು.
- ಶಿಕ್ಷಕರು ಹೆಚ್ಚು ದೃಶ್ಯಾತ್ಮಕ (visual) ಕಳಪಣೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಬೇಕು.
- ಪಾಠದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಶಬ್ದ ಮಾಲಿನ್ಯ ಕಡಿಮೆ ಇರಬೇಕು.
- ಶಬ್ದ ಬದಲಿಗೆ ಚಿತ್ರಗಳು, ಚಾರ್ಟ್ಗಳು, ಪ್ರೆಸೆಂಟೇಶನ್ಗಳು ಬಳಸಬೇಕು.
4. ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮತ್ತು ಭಾಷಾ ತರಬೇತಿ:
* ಶ್ರವಣದೋಷವುಳ್ಳ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸ್ಪೀಚ್ ಥೆರಪಿಸ್ಟ್ಗಳ ನೆರವು ಅಗತ್ಯವಿರಬಹುದು.
* ಮಕ್ಕಳ ಮಾತು ಕಲಿಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಕ್ರಮಬದ್ಧವಾಗಿರಬೇಕು.
* ಶಿಕ್ಷಕರು ಮತ್ತು ಪೋಷಕರು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ನಿತ್ಯ ಮಾತನಾಡುವ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ನೀಡಬೇಕು.
ಶಿಕ್ಷಕರ ಪಾತ್ರ:
ಸಮನ್ವಯ ಶಿಕ್ಷಣದ ಯಶಸ್ಸು ಬಹುತೇಕ ಶಿಕ್ಷಕರ ತಿಳುವಳಿಕೆಗೆ ಆಧಾರಿತವಾಗಿದೆ. ಶಿಕ್ಷಕರು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು:
* ಶ್ರವಣದೋಷವುಳ್ಳ ಮಕ್ಕಳ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಯೋಜನೆ (IEP) ರೂಪಿಸಬೇಕು.
* ಪಾಠವಿಧಾನವನ್ನು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ರೂಪಿಸಿ, ದೃಶ್ಯ ಪಾಠ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಬೇಕು.
* ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಸೈನು ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಮೌನ ಸಂವಹನದ ಕೌಶಲ್ಯ ಬೆಳೆಸಬೇಕು.
* ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಾರೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಹಾನುಭೂತಿ ಮತ್ತು ಸಹಕಾರದ ಮನೋಭಾವ ಬೆಳೆಸಬೇಕು.
ಪೋಷಕರ ಪಾತ್ರ:
ಪೋಷಕರ ಸಹಕಾರವೂ ಸಮಾನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯ:
* ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸೈನು ಭಾಷೆ ಅಥವಾ ಸಹಜ ಸಂವಹನದ ತರಬೇತಿ ನೀಡಬೇಕು.
* ಶಾಲಾ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು ಮತ್ತು ಪಾಠ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಕುರಿತು ಶಿಕ್ಷಕರೊಂದಿಗೆ ನಿರಂತರ ಸಂವಾದ ಇರಬೇಕು.
* ಮಕ್ಕಳ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನೀಡಬೇಕು.
ಸಮಾಜದ ಹಾಗೂ ಸರ್ಕಾರದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ:
* ಸರ್ಕಾರಿ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಶ್ರವಣದೋಷವುಳ್ಳ ಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ತಾಂತ್ರಿಕ ನೆರವು, ಸಾಧನಗಳು, ಮತ್ತು ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಶಿಕ್ಷಕರ ನೇಮಕ ಅವಶ್ಯಕ.
* ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಮಾನ ಗೌರವ ಮತ್ತು ಅವಕಾಶಗಳು ಕಲ್ಪಿಸಬೇಕು.
* ಶ್ರವಣದೋಷವಿರುವ ಮಕ್ಕಳನ್ನೂ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮಾದರಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಬೇಕು.
ಉಪಸಂಹಾರ:
ಸಮನ್ವಯ ಶಿಕ್ಷಣವು ಕೇವಲ ತತ್ವವಲ್ಲ, ಅದು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕವಾದ ಹಕ್ಕು. ಶ್ರವಣದೋಷವುಳ್ಳ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣದ ಪ್ರತಿ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ಮತ್ತು ನೆರವು ಬೇಕು. ಅವರಿಗೂ ಕಲಿಯುವ ಹಕ್ಕು ಇದೆ, ಬೆಳೆಯುವ ಅವಕಾಶ ಇದೆ. ನಾವು, ಶಿಕ್ಷಕರು, ಪೋಷಕರು ಮತ್ತು ಸಮಾಜ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಕೈಜೋಡಿಸಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಅವರು ಬೆಳಕಿನ ಕಡೆಗೆ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
0 comments:
Post a Comment